Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Η Δράση της Αναπνοής

Συχνά θεωρούμε δεδομένη τη δράση της αναπνοής. Ωστόσο, η δυσλειτουργική αναπνοή μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργία της κινητικής αλυσίδας ή να είναι το αποτέλεσμα αυτής. Αυτό το άρθρο θα εξετάσει τη διαφορά μεταξύ σωστής και δυσλειτουργικής αναπνοής, το πώς η δυσλειτουργική αναπνοή μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργία της κινητικής αλυσίδας (ή το αντίστροφο), και θα παρέχει γρήγορες λύσεις για τη βελτίωση της δυσλειτουργικής αναπνοής.

Εισαγωγή

Η σημασία της συνεργασίας όλων των συστημάτων του σώματος μπορεί να φανεί στην στενή σχέση μεταξύ του καρδιοαναπνευστικού συστήματος και της κινητικής αλυσίδας. Το καρδιοαναπνευστικό σύστημα αποτελεί σημαντικό υποστηρικτικό σύστημα για την κινητική αλυσίδα. Ωστόσο, είναι και η κινητική αλυσίδα που παρέχει ουσιαστική υποστήριξη στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα. Οι μύες, τα οστά και το νευρικό σύστημα είναι όλα βασικά συστατικά του καρδιοαναπνευστικού συστήματος που του επιτρέπουν να λειτουργεί βέλτιστα. Ταυτόχρονα, αν υπάρχει δυσλειτουργία στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα, αυτό μπορεί να επηρεάσει άμεσα τα συστατικά της κινητικής αλυσίδας και να οδηγήσει σε περαιτέρω δυσλειτουργία. Οι αλλαγές στα πρότυπα αναπνοής είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της σχέσης.

Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Σωστή Αναπνοή

Η αναπνοή, ή αερισμός, είναι η διαδικασία μετακίνησης του αέρα μέσα και έξω από το σώμα.  Ο διαχωρισμός είναι σε δύο φάσεις: εισπνευστική (εισπνοή) και εκπνευστική (εκπνοή).

Η εισπνευστική αναπνοή είναι ενεργή. Αυτό σημαίνει ότι είναι απαραίτητη η ενεργή σύσπαση των εισπνευστικών μυών για την αύξηση του όγκου της θωρακικής κοιλότητας. Με αυτό τον τρόπο υπάρχει μείωση της  ενδοπνευμονικής πίεσης (πίεση εντός της θωρακικής κοιλότητας). Όταν αυτή η πίεση είναι κάτω από την ατμοσφαιρική πίεση (η καθημερινή πίεση στον αέρα), ο αέρας μπαίνει στους πνεύμονες (εισπνοή).

Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Οι Δύο Μορφές Εισπνευστικής Αναπνοής

Η εισπνευστική αναπνοή σε δύο μορφές: κανονική κατάσταση ηρεμίας (ήσυχη) αναπνοή και/ή βαριά (βαθιά, αναγκαστική) αναπνοή.

Πρωτεύοντες Αναπνευστικοί Μύες

Η κανονική αναπνοή απαιτεί τη χρήση των πρωτευόντων αναπνευστικών μυών, οι οποίοι αποτελούνται από το διάφραγμα και τους μεσοπλεύριους μύες.

Δευτερεύοντες Αναπνευστικοί Μύες

Η βαριά αναπνοή απαιτεί την επιπλέον χρήση των δευτερευόντων αναπνευστικών μυών, συμπεριλαμβανομένων των άνω τραπεζοειδών, των σκαληνών, του στερνοκλειδομαστοειδούς, του ανελκτήρα ωμοπλάτης και του ελάσσονα θωρακικού.

Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Τι είναι η Εκπνευστική Αναπνοή;

Η εκπνευστική αναπνοή μπορεί να είναι τόσο ενεργή όσο και παθητική. Κατά την κανονική αναπνοή, η εκπνευστική αναπνοή είναι παθητική καθώς προκύπτει από τη χαλάρωση των συσπώμενων πρωτευόντων εισπνευστικών μυών. Κατά τη βαριά ή αναγκαστική αναπνοή, η εκπνευστική αναπνοή έχει τη βάση της  στη δραστηριότητα των εκπνευστικών μυών, όπως οι κοιλιακοί. Αυτοί συμπιέζουν τη θωρακική κοιλότητα και βγάζουν έξω τον αέρα.

Η δράση της κανονικής αναπνοής σε κατάσταση ηρεμίας συνήθως κάνει την εμφάνισή της ως διαφραγματική ή “κοιλιακή” αναπνοή. Η κίνηση της κοιλιακής περιοχής είναι προς τα έξω κατά την εισπνοή και προς τα μέσα κατά την εκπνοή. Καθώς η αναπνοή δυσκολεύει, μπορεί να παρατηρηθεί ως “αναπνοή του θώρακα”, όπου υπάρχει εμπλοκή των δευτερευόντων αναπνευστικών μυών ώστε να βοηθήσουν στην ανύψωση του θωρακικού κλωβού και να επιτρέψουν την περαιτέρω επέκταση των πνευμόνων καθώς υπάρχει εισροή περισσότερου αέρα.

Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Δυσλειτουργική Αναπνοή και η Κινητική Αλυσίδα

Η δυσλειτουργική αναπνοή είναι ένας πολύ συχνός προάγγελος της δυσλειτουργίας της κινητικής αλυσίδας και συχνά συνδέεται με άτομα που θεωρούνται “αναπνευστές του θώρακα” κατά τη διάρκεια της αναπνοής σε κατάσταση ηρεμίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα άτομα χρησιμοποιούν τους δευτερεύοντες αναπνευστικούς μύες ως πρωτεύοντες, κάτι που μπορεί να είναι αποτέλεσμα ή να οδηγήσει σε ανισορροπίες στάσης. Για παράδειγμα, άτομα με σύνδρομο ανώτερης εγκάρσιας (στρογγυλεμένοι ώμοι, κεφάλι προς τα εμπρός) συνήθως παρουσιάζουν υπερδραστηριότητα/σφίξιμο των άνω τραπεζοειδών, των σκαληνών, του στερνοκλειδομαστοειδούς, του ανελκτήρα ωμοπλάτης και του ελάσσονα θωρακικού (δευτερεύοντες αναπνευστικοί μύες).

Αυτοί οι μύες μπορεί να γίνουν υπερδραστήριοι κατά την κανονική αναπνοή, οδηγώντας σε αναπνοή του θώρακα και επιδεινώνοντας τη δυσλειτουργία της στάσης. Η περιορισμένη αναπνοή μπορεί επίσης να προκύψει λόγω της θέσης του θωρακικού κλωβού σε αυτή τη στάση. Αυτό αναγκάζει τους δευτερεύοντες αναπνευστικούς μύες να κάνουν περισσότερα κατά την αναπνοή σε κατάσταση ηρεμίας για να βοηθήσουν στην ανύψωση του θωρακικού κλωβού, επιτρέποντας την επέκταση των πνευμόνων.

Αυτό μπορεί επίσης να επιδεινώσει τις μυϊκές ανισορροπίες και το μοτίβο παραμόρφωσης της στάσης. Επιπλέον, η κακή νευρομυϊκή έλεγχος των εσωτερικών σταθεροποιητών του πυρήνα (που περιλαμβάνει το διάφραγμα, έναν πρωτεύοντα αναπνευστικό μυ) μπορεί να αναγκάσει κάποιον να υπερχρησιμοποιεί τους δευτερεύοντες αναπνευστικούς μύες για να βοηθήσει στην αναπνοή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη του συνδρόμου ανώτερης εγκάρσιας. Σε οποιοδήποτε από τα παραπάνω σενάρια, τα άτομα μπορεί να βιώσουν πόνο στον αυχένα, πόνο στους ώμους, πονοκεφάλους και ακόμη και ζάλη.

Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Αξιολογήσεις και Λύσεις

Η αξιολόγηση της δυσλειτουργικής αναπνοής μπορεί να γίνει εύκολα και γρήγορα. Ξεκίνημα με την αξιολόγηση της στατικής στάσης ενός ατόμου για τον εντοπισμό πιθανής δυσλειτουργικής αναπνοής. Αν παρατηρήσετε το σύνδρομο ανώτερης εγκάρσιας, μπορεί να υπάρχει σφίξιμο στους δευτερεύοντες αναπνευστικούς μύες που χρήζει αντιμετώπισης. Ζητήστε από το άτομο να αναπνεύσει κανονικά και παρατηρήστε αν αναπνέει μέσω της κοιλιάς ή αν σηκώνει το στήθος του. Αν σηκώνει το στήθος, αυτό μπορεί να υποδεικνύει υπερδραστηριότητα των δευτερευόντων αναπνευστικών μυών. Αυτή η αξιολόγηση μπορεί επίσης να εκτιμήσει τον νευρομυϊκό έλεγχο των εσωτερικών σταθεροποιητών του πυρήνα.

Αν παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω, προτείνετε αυτο-μυοπεριτονιακή απελευθέρωση με μια χειροκίνητη συσκευή. Ενθαρρύνετε τις στατικές διατάσεις των άνω τραπεζοειδών, των σκαληνών, του στερνοκλειδομαστοειδούς, του ανελκτήρα ωμοπλάτης και του ελάσσονα θωρακικού. Επίσης, προτείνετε την ενδυνάμωση των μυών ανάσυρσης της ωμοπλάτης και των βαθιών καμπτήρων του αυχένα για την αντιμετώπιση των ανισορροπιών.

Διδάξτε τη διαφραγματική αναπνοή για να ενθαρρύνετε τη σωστή αναπνευστική δράση. Ο ασκούμενος πρέπει να είναι καθιστός ή όρθιος με παράλληλη τοποθέτηση του χεριού του στην κοιλιά του. Κατά την εισπνοή, να σπρώξει την κοιλιά προς το χέρι του και κατά την εκπνοή, να την τραβήξει πίσω. Αυτή η άσκηση μπορεί να βελτιώσει τον νευρομυϊκό έλεγχο του διαφράγματος. Επίσης, μπορεί να αποτελέσει μια καλή πρώτη άσκηση σταθεροποίησης του πυρήνα. Ενθαρρύνετε το άτομο να εκτελεί αυτή την άσκηση καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας για να βελτιώσει την αναπνευστική του επίγνωση και τη νευρομυϊκή του απόδοση.

Συμπέρασμα:

Μπορεί να θεωρούμε την αναπνοή ως κάτι δεδομένο, αλλά παίζει σημαντικό ρόλο στη δυσλειτουργία της κινητικής αλυσίδας. Αυτή η δυσλειτουργία μπορεί να προκαλέσει πόνο στις αρθρώσεις, πονοκεφάλους και ζάλη. Οι επαγγελματίες πρέπει να αναγνωρίζουν τα σωστά και λανθασμένα πρότυπα αναπνοής. Επιπρόσθετα πρέπει να αντιμετωπίζουν τις μυϊκές ανισορροπίες που προκαλούν τη δυσλειτουργία της κινητικής αλυσίδας ή να είναι αποτέλεσμά της. Η βελτίωση της  αναπνευστικής δράσης μπορεί να γίνει με τεχνικές ευλυγισίας, ενδυνάμωσης και νευρομυϊκού ελέγχου.

Δυσλειτουργική Αναπνοή και οι Επιπτώσεις της στην Κινητική Αλυσίδα

Πηγή: https://blog.nasm.org/fitness/dysfunctional-breathing-and-its-affects-on-the-kine