Αναρωτηθήκατε ποτέ αν η μαύρη σοκολάτα είναι πραγματικά ωφέλιμη για την καρδιά; Σύμφωνα με πολλά άρθρα η μαύρη σοκολάτα φαίνεται να έχει πολλά διατροφικά στοιχεία που βοηθούν στην καταπολέμηση των καρδιακών παθήσεων (1). Μπορεί αυτό να είναι όντως αλήθεια ή πρόκειται για διαφημιστική εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης;
Αντιοξειδωτικές ουσίες
Διατροφικά στοιχεία μαύρης σοκολάτας
Αρχικά, το «αντιοξειδωτικό» είναι στην πραγματικότητα ένας ευρύς όρος για εκατοντάδες ουσίες, κυρίως τη βιταμίνη C, τη βιταμίνη Ε, το Β-καροτένιο, τη βιταμίνη Α, το λυκοπένιο, το σελήνιο, τη λουτεΐνη και τις πολυφαινόλες. Επίσης, υπάρχει σε πολλά τρόφιμα, όπως τα μούρα, τα φασόλια και οι ξηροί καρποί (2-4).
Ένα αναπόφευκτο υποπροϊόν από τις φυσιολογικές σωματικές διεργασίες (όπως η πέψη και η αναπνοή) και τους περιβαλλοντικούς ρύπους (όπως ο καπνός του τσιγάρου) είναι ο σχηματισμός ελεύθερων ριζών. Επιπλέον, οι ελεύθερες ρίζες είναι εξαιρετικά ασταθή μόρια που προκαλούν “οξειδωτικό στρες”, το οποίο μπορεί να βλάψει τα κύτταρα και μπορεί να διαδραματίσει ρόλο σε πολλές ασθένειες, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, ο διαβήτης, ο καρκίνος και οι καρδιαγγειακές παθήσεις (4). Ακόμη, σε ορισμένες μελέτες έχει αποδειχθεί ότι τα αντιοξειδωτικά μπορούν να εξουδετερώσουν τις ελεύθερες ρίζες, ωστόσο η τεκμηρίωση είναι μεικτή (3,4).
Επίσης, ο κόκκος κακάο είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά φλαβονοειδή (μια υποκατηγορία πολυφαινολών) (1). Τα φλαβονοειδή υπάρχουν αποκλειστικά στα φυτά για να βοηθήσουν στην προστασία του φυτού από τις περιβαλλοντικές τοξίνες, τα μικρόβια και τους μύκητες, μαζί με τη συμβολή τους στην αποκατάσταση των ζημιών. Τα φλαβονοειδή έχουν συγκεντρώσει μεγάλη προσοχή πρόσφατα. Ακόμη, είναι περισσότερο γνωστά για τους πιθανούς φαρμακευτικούς σκοπούς τους, όπως η καταπολέμηση της αθηροσκλήρωσης, της υψηλής χοληστερόλης και ορισμένων τύπων καρκίνου.
Επιπλέον, οι φλαβονόλες είναι ο κύριος τύπος φλαβονοειδούς που βρίσκεται στο σπόρο του κακάο(1). Έτσι, οι φλαβονόλες έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Μπορεί να χρησιμεύουν στη μείωση της LDL (κακής) χοληστερόλης και στη βελτίωση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο και την καρδιά (1).
Συμβουλή: Δοκιμάστε να συνδυάσετε τη μαύρη σοκολάτα με μια κουταλιά φυστικοβούτυρο για επιπλέον οφέλη για την υγεία.
Τι λέει η επιστήμη;
Διατροφικά στοιχεία μαύρης σοκολάτας
Επιπροσθέτως, υπάρχουν πολλά ανεπίσημα στοιχεία που υποστηρίζουν ότι μια διατροφή πλούσια σε φλαβονοειδή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, φλεγμονών και υψηλής αρτηριακής πίεσης. Υποστηρίζει όμως κάποια έρευνα αυτούς τους ισχυρισμούς; Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε ορισμένα επιστημονικά δεδομένα.
Οι Mennen, κ.ά., πραγματοποίησαν μια αναλυτική μελέτη σε 1.289 γυναίκες και 1.005 άνδρες και διαπίστωσαν ότι η υψηλή κατανάλωση φλαβονοειδών “μπορεί να μειώσει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο λόγω της αντιοξειδωτικής τους ικανότητας” (5).
Οι Engler et al., αναφέρουν: “Τα αυξανόμενα στοιχεία από πειραματικές και κλινικές μελέτες προϊόντων κακάο και σοκολάτας υποδηλώνουν ένα σημαντικό ρόλο αυτών των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε φλαβανόλες στην προστασία της καρδιάς και των αγγείων” (6).
Ακόμη, μια ανασκόπηση των Schneider et al., καθόρισε ότι η σοκολάτα πλούσια σε φλαβονόλες μπορεί να βελτιώσει την ενδοθηλιακή λειτουργία (επένδυση των αιμοφόρων αγγείων) και είναι καλή για τη συνολική καρδιαγγειακή υγεία (7).
Οι Allen et al., πραγματοποίησαν μια double-blind , ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo), διασταυρούμενη μελέτη, που αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα της μαύρης σοκολάτας στην καρδιαγγειακή υγεία (δηλ. χοληστερόλη, αρτηριακή πίεση). Συνολικά 49 ενήλικες ολοκλήρωσαν τη μελέτη και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι μια δίαιτα χαμηλών λιπαρών σε συνδυασμό με την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας μπορεί να μειώσει τη χοληστερόλη και να βελτιώσει την αρτηριακή πίεση (8).
Οι Hooper et al. διαπίστωσαν ευνοϊκές και μακροχρόνιες επιδράσεις του κακάο στην αρτηριακή πίεση και τη διαστολή των αγγείων, βελτίωση της ροής του αίματος και μικρές ευνοϊκές επιδράσεις στην LDL και HDL χοληστερόλη (9).
Ενώ, οι Nogueira et al., πραγματοποίησαν κλινική δοκιμή σε υπέρβαρους υπερτασικούς ασθενείς. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μαύρη σοκολάτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία. Ωστόσο δεν υπήρξαν σημαντικές αλλαγές στην αρτηριακή πίεση, στο λιπιδαιμικό προφίλ του αίματος ή το ποσοστό σωματικού λίπους (10).
Τέλος, μια μετα-ανάλυση που διεξήχθη από τους Ried et al., κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η σοκολάτα πλούσια σε φλαβονόλες μπορεί να μειώσει ελαφρώς την αρτηριακή πίεση (2-3 mm Hg). Ωστόσο, περισσότερες μακροχρόνιες μελέτες τυχαίου ελέγχου έχουν δείξει τον προσδιορισμό των μακροχρόνιων αποτελεσμάτων (11).
Συμπέρασμα
Διατροφικά στοιχεία μαύρης σοκολάτας
Συμπληρωματικά , από έρευνες βλέπουμε ότι τα φλαβονοειδή του σπόρου του κακάο είναι πιθανότατα ευεργετικά για τη συνολική καρδιαγγειακή σας υγεία. Αλλά η επιστήμη προσπαθεί ακόμη να προσδιορίσει την έκταση αυτής της επίδρασης.
Συνοψίζοντας, πριν τρέξετε να αγοράσετε μια σοκολάτα, είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι δεν είναι όλες οι μορφές σοκολάτας ίδιες. Για τις περισσότερες σοκολάτες του εμπορίου έχει γίνει έντονη επεξεργασία για τη βελτίωση της γεύσης (το κακάο είναι πολύ πικρό και πικάντικο). Κατά τη διάρκεια αυτής της επεξεργασίας υπάρχει μείωση του αριθμού των φλαβονολών (1). Υπάρχει η θεωρία ότι τα περισσότερα προϊόντα μαύρης σοκολάτας έχουν περισσότερες φλαβονόλες που μένουν κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας σε σχέση με τη σοκολάτα γάλακτος- ωστόσο, αυτό έχει να κάνει με τη διαδικασία παρασκευής. Αλλά προς το παρόν, αν θέλετε ένα κομμάτι σοκολάτας, η μαύρη σοκολάτα είναι η καλύτερη επιλογή για την υγεία σας σε ότι αφορά τα διατροφικά της στοιχεία.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι η βέλτιστη ευεργετική ποσότητα μαύρης σοκολάτας δεν έχει προσδιοριστεί. Η Cleveland Clinic συνιστά μια μέτρια μερίδα, μερικές φορές την εβδομάδα, μαζί με άλλες τροφές πλούσιες σε φλαβονοειδή (π.χ. μούρα, μήλα, κόκκινο κρασί και τσάι) (1)
Βιβλιογραφία
Διατροφικά στοιχεία μαύρης σοκολάτας
- Cleveland Clinic. Heart Health Benefits of Chocolate. http://my.clevelandclinic.org/heart/prevention/nutrition/food-choices/benefits-of-chocolate.aspx. Accessed February 3, 2014.
- WebMD. 20 Common Foods with the Most Antioxidants. http://www.webmd.com/food-recipes/20-common-foods-most-antioxidants. Accessed January 29, 2014.
- National Center for Complementary and Alternative Medicine (NCCAM). Antioxidant and Health: An Introduction. http://nccam.nih.gov/health/antioxidants/introduction.htm. Accessed January 29, 2014.
- Harvard School of Public Health. Antioxidants: Beyond the Hype. http://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/antioxidants/. Accessed January 29, 2014.
- Mennen LI, Sapinho D, de Bree A, Arnault N, Bertrais S, Galan P, Hercberg S. Consumption of foods rich in flavonoids is related to a decreased cardiovascular risk in apparently healthy French women. J Nutr. 2004 Apr;134(4):923-6.
- Engler MB, Engler MM. The emerging role of flavonoid-rich cocoa and chocolate in cardiovascular health and disease. Nutr Rev. 2006 Mar;64(3):109-18.
- Schneider, C, Strawbridge E. Chocolate and cardiovascular health. Integrative Medicine. 2012 Oct;15(10):109.
- Allen RR, Carson L, Kwik-Uribe C, Evans EM, Erdman JW Jr. Daily consumption of a dark chocolate containing flavanols and added sterol esters affects cardiovascular risk factors in a normotensive population with elevated cholesterol. J Nutr. 2008 Apr;138(4):725-31.
- Hooper L, Kay C, Abdelhamid A, Kroon PA, Cohn JS, Rimm EB, Cassidy A. Effects of chocolate, cocoa, and flavan-3-ols on cardiovascular health: a systematic review and meta-analysis of randomized trials. Am J Clin Nutr. 2012 Mar;95(3):740-51.
- Nogueira Lde P, Knibel MP, Torres MR, Nogueira Neto JF, Sanjuliani AF. Consumption of high-polyphenol dark chocolate improves endothelial function in individuals with stage 1 hypertension and excess body weight. Int J Hypertens. 2012;2012:147321.
- Ried K, Sullivan TR, Fakler P, Frank OR, Stocks NP. Effect of cocoa on blood pressure. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Aug 15;8:CD008893. doi: 10.1002/14651858.CD008893.pub2.
Πηγή
“DARK CHOCOLATE NUTRITION FACTS: THE DELICIOUS TRUTH ABOUT DARK CHOCOLATE”, https://blog.nasm.org/holiday-fitness/delicious-truth-dark-chocolate
