ΟΡΘΟΡΕΞΙΑ: ΟΤΑΝ Η ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ‘’ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΗ’’

ΣΑΣ ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ ΓΝΩΣΤΟ;

ΟΡΘΟΡΕΞΙΑ: ΟΤΑΝ Η ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ‘’ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΗ’’. Έχετε αποφασίσει να είστε πιο υγιής με την αλλαγή των διατροφικών σας συνηθειών και με την έναρξη μιας συστηματικής προπόνησης. Η προσοχή που δίνετε στις ετικέτες των τροφίμων, ειδικά στα συστατικά, σας έχει οδηγήσει στην επιλογή κατανάλωσης περισσότερων λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής αλέσεως, και σε μεγαλύτερη κατανάλωση νερού και τροφίμων που έχουν υποστεί λιγότερη επεξεργασία, που δεν περιέχουν πρόσθετα ή άλλες τεχνητές ουσίες. Αισθάνεστε υπέροχα! Έχετε περισσότερη ενέργεια και έχετε χάσει βάρος. Άλλοι αρχίζουν να παρατηρούν και να ρωτούν τι κάνετε. Τώρα είστε γνωστοί για τις διατροφικές συμβουλές που δίνετε. Είστε υπερήφανοι που έχετε την αυτοσυγκράτηση να μην υποκύπτετε σε πειρασμούς.

Μήπως αυτό φαίνεται ότι θα μπορούσε ποτέ να μετατραπεί σε μια διατροφική διαταραχή; Ναι, θα μπορούσε. Με το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης που εξακολουθεί να αυξάνεται, όπως και η επιδημία της παχυσαρκίας επίσης, είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι η υγιεινή διατροφική μας συνήθεια μπορεί να γίνει ᾽᾽ανθυγιεινή᾽᾽. Ωστόσο η εμμονή με τα υγιεινά τρόφιμα δεν παραπέμπει και σε μια υγιή σχέση. Ούτε για το σώμα σας, ούτε για το μυαλό και την ψυχή σας.

Η απόφαση να τρώτε πιο υγιεινά δεν υποδηλώνει απαραίτητα ότι θα αναπτύξετε διατροφική διαταραχή. Ωστόσο η εμφάνιση του άγχους ή της κατάθλιψης μπορεί να είναι η μετάβαση σε μια από της διατροφικές διαταραχές όπως είναι η ορθορεξία.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΟΡΘΟΡΕΞΙΑ;

Ο όρος ορθορεξία επινοήθηκε για πρώτη φορά από τον Steven Bratman, MD, το 1996 για να περιγράψει την ανθυγιεινή εμμονή του ασθενούς με την κατανάλωση υγιεινών τροφίμων. Η ορθορεξία δεν αναφέρεται επίσημα ως διαταραχή ψυχικής υγείας στο DSM-5, όπως η νευρική ανορεξία (ΝΑ) ή νευρική βουλιμία (ΝΒ). Ωστόσο, η ορθορεξία έχει πολλές παραλλαγές με την ανθυγιεινή εμμονή που παρατηρείται με ΝΑ ή ΝΒ. Είναι μια εμμονή με την ποιότητα του φαγητού και όχι με της θερμίδες ή την ποσότητα του φαγητού.

Αρχικά μπορεί να μην υπάρχει περιορισμός της πρόληψης τροφής. Όμως, πολλές τροφές αποφεύγονται επειδή θεωρούνται ανθυγιεινές. Εκείνοι που πάσχουν από ορθορεξία μπορεί ακόμη να αποφεύγουν κοινωνικές καταστάσεις, όπως η έξοδος σε εστιατόρια ή σε φιλικά σπίτια επειδή δεν γνωρίζουν τα συστατικά που περιέχουν τα φαγητἀ. Η κοινωνική απομόνωση ή αποφυγή είναι παράλληλη με τις διατροφικές διαταραχές και μπορεί να είναι πολύ σοβαρή. Η αποφυγή πολλών ειδών τροφής μπορεί τελικά να οδηγήσει σε μειωμένη υγεία από υποσιτισμό, ανεπάρκεια θρεπτικών ουσιών, χαμηλή κατανάλωση ενέργειας σε σύγκριση με τις ανάγκες και στην απώλεια βάρους.

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΡΕΞΙΑΣ

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, κάποιοι μπορεί να αρχίσουν να τρώνε πιο υγιεινά για να είναι και οι ίδιοι πιο υγιείς, αλλά με την διαταραχή της ορθορεξίας που συνήθως είναι μια τάση αλλαγής της εμφάνισης, να θέλουν να χάσουν βάρος, να είναι πιο λεπτοί, να αισθανθούν τον έλεγχο, να βελτιώσουν την αυτοεκτίμηση τους ή να θέλουν να αισθάνονται ότι είναι πιο ελκυστικοί ή να υπερηφανεύονται για την ικανότητα τους να ακολουθούν μια τόσο περιοριστική προσέγγιση. Η εμμονή αυτή δίνει τον έλεγχο της σκέψης και της ζωής αυτών των ατόμων στο φαγητό.

Η σχολαστική ανάγνωση των ετικετών, ο προγραμματισμός όλων των γευμάτων και των σνακ, η ικανότητα τους να μην αποκλίνουν από την εκτέλεση αυτού του σχεδίου, μπορεί να γίνει η μόνη τους αντιληπτή απόλαυση. Σε σοβαρές περιπτώσεις, τίποτα δεν έχει σημασία περισσότερο από την ποιότητα του φαγητού. Ούτε η δουλειά, ούτε οι σχέσεις, ούτε τα εσωτερικά σημάδια (τις ανάγκες) του σώματος δεν είναι πιο σημαντικά από την ποιότητα της τροφής.

Η συνολική εμμονή της κοινωνίας με την υγεία και με το πρώτυπο του ”αδύνατου” παραχώρησαν τη δυνατότητα σε εκείνους που έχουν διατροφική διαταραχή να πιστεύουν ότι αυτό που κάνουν είναι υγιές ή ᾽᾽κανονικό᾽᾽. Ακριβώς επειδή κάτι είναι πολιτιστικός κανόνας δεν σημαίνει ότι είναι και ᾽᾽φυσιολογικό᾽᾽ ή υγιές. Αν αισθάνεστε ένοχοι που δεν γνωρίζετε τα συστατικά του πιάτου σε ένα εστιατόριο ή έπειτα από την κατανάλωσή του έχετε το ίδιο συναίσθημα επανειλημμένα τότε αυτό είναι μία ένδειξη ότι χρειάζεστε υποστήριξη. Το να ακολουθείτε τους κανόνες τροφίμων που δεν είναι ευέλικτοι, δεν είναι ένας σωστός τρόπος ζωής.

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΠΗΓΕΣ

Είναι στη φύση μας να πεινάμε εφόσον το σώμα μας χρειάζεται τροφή για να ζήσει. Είτε ασκείστε είτε όχι, είναι απαραίτητο να τρώτε. Η υγιεινή διατροφή είναι η εξεύρεση του ατομικού σας τρόπου κατανάλωσης, η ευελιξία με την πρόσληψη τροφής (συμπεριλαμβανομένων των επιλογών και των ωρών τροφής), η ανταπόκριση στις εσωτερικές σας ενδείξεις πείνας, καθώς και η δυνατότητα διαφόρων τροφών με μέτρο χωρίς ενοχή.

Εδώ είναι ένας σύνδεσμος για μια εμπιστευτική εξέταση που μπορείτε να πάρετε για να διαπιστώσετε εάν πρέπει να αναζητήσετε επαγγελματική υποστήριξη για τέτοιου είδους διατροφικές διαταραχές: http://nedawareness.org/get-screened

Για να ασχοληθείτε και να ευαισθητοποιηθείτε περισσότερο, εδώ www.nationaleatingdisorders.org είναι ένα καλό μέρος για να ξεκινήσετε.

REFERENCES

1. National Eating Disorders Awareness and Prevention www.nationaleatingdisorders.org
2. Orthorexia Nervosa: An Unhealthy Obsession with Healthful Eating. Amanda Mellowspring, MS, RD. SCAN’s PULSE Fall 2008, Vol. 27, No. 4
3. The clinical basis of orthorexia nervosa: emerging perspectives. Koven N.S., Abry A.W. Neuropsychiatr Dis Treat. 2015 Feb 18;11:385-94. doi: 10.2147/NDT.S61665. eCollection 2015.