Καρδιοαναπνευστική προπόνηση για άτομα τρίτης ηλικίας
- 23 Αυγούστου 2022
- HNFC
- 0
Σύμφωνα με το Γραφείο Απογραφής των ΗΠΑ, υπήρχαν πάνω από 54 εκατομμύρια ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω στις ΗΠΑ το 2021 και ο αριθμός θα είναι ανοδικός στα επόμενα 30 χρόνια. Το να παραμένεις σωματικά ενεργός είναι απίστευτα σημαντικό γι’ αυτό το δημογραφικό στοιχείο για την προώθηση της υγιούς γήρανσης. Η σωματική δραστηριότητα (συμπεριλαμβανομένης της προπόνησης καρδιοαναπνευστικής άσκησης και ενδυνάμωσης) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των χρόνιων ασθενειών, στην πρόληψη τραυματισμών, στη μείωση των πτώσεων, στη βελτίωση της γνώσης και στην ποιότητα ζωής, στη μείωση των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου, στη βελτίωση της μυϊκής απόδοσης και στην αύξηση του προσδόκιμου ενεργού ζωής, ιδίως σε άτομα τρίτης ηλικίας.
Ως επαγγελματίες φυσικής κατάστασης, έχουμε μια απίστευτη ευκαιρία όχι μόνο να βοηθήσουμε τους ασκούμενούς μας που ανήκουν στην κατηγορία της τρίτης ηλικίας να βελτιώσουν τη συνολική τους υγεία και ευεξία μέσω της άσκησης, αλλά και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να βρουν δραστηριότητες που τους αρέσει να κάνουν για να διατηρήσουν έναν υγιεινό και δραστήριο τρόπο ζωής. Δεν ξέρετε τι είδους άσκηση πρέπει να τους κάνετε ή από πού να ξεκινήσετε; Έχουμε μερικές ιδέες για εσάς.
Τύποι προπόνησης για άτομα τρίτης ηλικίας
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Οι τρέχουσες οδηγίες σωματικής δραστηριότητας προτείνουν να λαμβάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά έως 300 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα ή 75 λεπτά έως 150 λεπτά άσκησης υψηλής έντασης την εβδομάδα ή έναν ισοδύναμο συνδυασμό άσκησης μέτριας και υψηλής έντασης.
Οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, λοιπόν, ενθαρρύνονται να κάνουν ένα πρόγραμμα άσκησης που περιλαμβάνει προπόνηση ισορροπίας, καρδιοαναπνευστική προπόνηση και προπόνηση με αντιστάσεις. Εάν δεν είναι αρκετά υγιείς για να κάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά/εβδομάδα, θα κάνουν το καλύτερο που μπορούν.
Η επιλογή του σωστού προγράμματος προπόνησης είναι τόσο απλή όσο η αρχή FITTE-VP:
- Συχνότητα: 2 έως 5 ημέρες την εβδομάδα.
- Ένταση: Μέτρια ή υψηλή ένταση (ανάλογα το άτομο)
- Χρόνος: 30-60 λεπτά ανά συνεδρία.
- Τύπος: Η ασφάλεια πάντα πρώτη! Η προπόνηση δύναμης ή ισορροπίας, το περπάτημα, το επικλινές ποδήλατο, τα υδρόβια, οι διάδρομοι ή το step με υποστήριξη χεριών είναι εξαιρετικές επιλογές.
- Απόλαυση: Βρείτε κάτι που τους αρέσει να κάνουν!
- Όγκος: Η συνολική συνιστώμενη σωματική δραστηριότητα ανά εβδομάδα είναι 150 λεπτά ή περισσότερο μέτριας έντασης άσκηση ή 75 λεπτά ή περισσότερο υψηλής έντασης άσκηση κάθε εβδομάδα.
- Πρόοδος: Θα προχωρήσετε συστηματικά τον όγκο της άσκησης με την πάροδο του χρόνου, έως και 300 λεπτά την εβδομάδα μέτριας έντασης άσκηση ή έως 100 λεπτά την εβδομάδα άσκηση υψηλής έντασης, αυξάνοντας (τον όγκο) όχι περισσότερο από 10% την εβδομάδα.
Η σωματική δραστηριότητα θα βοηθήσει στη μείωση των χρόνιων ασθενειών, στην πρόληψη τραυματισμών, στη μείωση των πτώσεων, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στη μείωση καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου, στη βελτίωση της μυϊκής απόδοσης και στην αύξηση του προσδόκιμου ενεργού ζωής.
Ως επαγγελματίες φυσικής κατάστασης, μπορούμε να βοηθήσουμε τους ασκούμενούς μας να βελτιώσουν τη συνολική τους υγεία και ευεξία και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να βρουν δραστηριότητες που θέλουν να κάνουν ώστε να διατηρήσουν έναν υγιεινό και δραστήριο τρόπο ζωής. Δείτε μερικές ιδέες για το πως να ξεκινήσετε.
Σημασία της καρδιοαναπνευστικής προπόνησης για άτομα τρίτης ηλικίας
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Η καρδιοαναπνευστική προπόνηση μπορεί να βοηθήσει τα άτομα τρίτης ηλικίας να καταπολεμήσουν τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου που έχουν σχέση με την ηλικία. Τα οφέλη της άσκησης αυτής περιλαμβάνουν:
- Βελτιωμένη καρδιακή υγεία.
- Μειωμένος καρδιακός ρυθμός ηρεμίας.
- Βελτιώσεις στην αρτηριακή πίεση ηρεμίας.
- Βελτιωμένη απόκριση της αρτηριακής πίεσης στη δραστηριότητα.
- Βελτιωμένος μεταβολισμός της γλυκόζης.
- Βελτιωμένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
- Βελτιωμένη σύσταση σώματος (αυξημένη μυϊκή μάζα, αυξημένη οστική πυκνότητα, μειωμένο σωματικό λίπος).
Ασκήσεις προπόνησης δύναμης για άτομα τρίτης ηλικίας
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Η προπόνηση με αντιστάσεις είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας επειδή βελτιώνει τη μυϊκή δύναμη, μειώνει τη λιπώδης μάζα και αυξάνει την οστική πυκνότητα. Επιπλέον, η προπόνηση με αντιστάσεις βοηθά στη διόρθωση των ανισορροπιών της στάσης και στη μείωση της συχνότητας πτώσεων ή σοβαρών τραυματισμών εάν συμβεί πτώση. Συνολικά, η προπόνηση με αντιστάσεις μπορεί να βελτιώσει την υγεία και την ποιότητα ζωής ενός ηλικιωμένου ενήλικα.
Το επίκεντρο του προγράμματος προπόνησης δύναμης πρέπει πάντα να προχωρά ανάλογα τους στόχους και τις εκτιμήσεις του πελάτη. Εάν ο πελάτης θέλει απλώς να βελτιώσει ή να διατηρήσει την υγεία και τη λειτουργία του, μπορείτε να δώσετε έμφαση σε κινήσεις που μιμούνται τις Δραστηριότητες της Καθημερινής Ζωής (ADLs): squat, hip hinge, πιέσεις και έλξεις. Παρακάτω είναι παραδείγματα της απλούστερης μορφής κάθε κίνησης. Μπορείτε να προχωρήσετε σε καθένα από αυτά όπως είναι κατάλληλο για τον πελάτη σας.
Squat που μιμείται το κάθισμα στην όρια στάση
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Άσκηση για δοκιμή: Να καθίσει και να σηκωθεί.
- Θα δοκιμάσετε αυτήν την άσκηση χωρίς να κρατάτε τίποτα, αν είναι δυνατόν.
- Θα βρείτε μια στιβαρή καρέκλα ή κουτί σε ύψος που να μπορείτε να καθίσετε και να σηκωθείτε χωρίς να κρατηθείτε.
- Θα σταθείτε με τα πόδια τοποθετημένα στο άνοιγμα των ισχίων, κοντά στην καρέκλα.
- Θα καθίσετε αργά στην καρέκλα, κρατώντας καλή στάση στην πλάτη σας (το στήθος προς τα έξω ᾽᾽ανασηκωμένο᾽᾽, οι ώμοι προς τα πίσω και η σπονδυλική στήλη σε ευθεία).
- Μόλις ακουμπήσετε το κάθισμα (καρέκλα ή box), θα σηκωθείτε ξανά, πιέζοντας τους γλουτούς όπως σηκώνεστε.
Hip hinge, που μιμείται την κάμψη και την ανύψωση, ειδικά ένα φορτίο που είναι κοντά στο έδαφος
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Άσκηση για να δοκιμάσετε ένα hip hinge με το βάρος του σώματος.
- Θα σταθείτε με τα πόδια τοποθετημένα στο άνοιγμα των ισχίων και θα τοποθετήσετε τις παλάμες σας στους μηρούς σας.
- Θα διατηρήσετε την πλάτη σας επίπεδη καθώς θα γείρετε προς τα εμπρός, αφήνοντας τα χέρια σας να γλιστρούν κάτω από τον μηρό σας προς τα γόνατά σας.
- Θα πάτε όσο σας αφήνουν τα ισχία σας χωρίς να στρογγυλεύετε την πλάτη σας. Μια ελαφριά κάμψη στο γόνατο δεν πειράζει!
- Θα πιέσετε τους γλουτούς και θα οδηγήσετε τα ισχία προς τα εμπρός καθώς επιστρέφετε στην όρθια θέση.
Κίνηση ώθησης (pushing)
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Η οποία μιμείται τη δυνατότητα να σπρώξει κανείς να ανοίξει μια βαριά πόρτα ή να σηκώσει τον εαυτό του σε περίπτωση πτώσης.
Άσκηση για να δοκιμάσετε τα push-ups τοίχου.
- Θα σταθείτε με τους βραχίονές σας ίσια προς τα έξω και τα χέρια σας σε έναν τοίχο τοποθετημένα λίγο κάτω από το ύψος των ώμων.
- Θα κάνετε τα πόδια σας προς τα πίσω μέχρι να γείρετε ελαφρά προς τα εμπρός, με το βάρος στα χέρια σας. Το σώμα σας πρέπει να είναι σε ευθεία γραμμή από το κεφάλι μέχρι τα δάχτυλα των ποδιών σας.
- Θα ενεργοποιήσετε τους κοιλιακούς και τους γλουτούς σας και λυγίσετε τους αγκώνες σας για να χαμηλώσετε προς τον τοίχο. Οι αγκώνες σας πρέπει να κοιτούν 45 μοίρες προς τα κάτω.
- Θα εκπνεύσετε καθώς θα πιέσετε μακριά από τον τοίχο προς την αρχική θέση.
Κίνηση έλξης (pulling)
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Μιμείται το άνοιγμα μιας βαριάς πόρτας ή την εκτέλεση εργασιών στον κήπο (όπως το σκάψιμο με τσουγκράνα).
Άσκηση για δοκιμή: Band Rows.
- Θα στερεώσετε ένα λάστιχο σε μια στιβαρή βάση (όπως ένα κάγκελο σκάλας ή χρησιμοποιώντας ένα εξάρτημα πόρτας).
- Θα σταθείτε και θα κρατήσετε τις λαβές από το λάστιχο με τα πόδια στο πλάτος των ισχίων, τα γόνατα ελαφρώς λυγισμένα και τις παλάμες στραμμένες προς τα μέσα.
- Θα ενεργοποιήσετε τον πυρήνα σας και θα κρατήσετε τους ώμους σας προς τα κάτω καθώς θα τραβήξετε το λάστιχο ευθεία προς τα πίσω.
- Θα πιέσετε τις ωμοπλάτες μαζί καθώς τραβάτε τον καρπό προς το πλευρό.
Κίνηση πίεσεις (pressing)
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Μιμείται την κίνηση όπως όταν βάζετε τις τσάντες σας κάπου ψηλά ή όταν τοποθετείτε κάτι σε ένα ράφι.
Άσκηση για δοκιμή: το Shoulder press. (Αυτή η κίνηση είναι κατάλληλη μόνο για πελάτες που επιδεικνύουν ανώδυνο, πλήρες ROM όταν σηκώνουν τα χέρια πάνω από το ύψος του κεφαλιού).
- Θα ξεκινήσετε με ελαφριά βάρη ή ένα οικιακό αντικείμενο όπως ένα κουτί ή ένα μπουκάλι νερό σε κάθε χέρι.
- Με τις παλάμες σας προς τα μέσα, θα κρατήσετε το αντικείμενο στους ώμους σας και θα ενεργοποιήσετε τον πυρήνα σας καθώς θα πιέσετε το βάρος ευθεία προς τα πάνω προς την οροφή.
- Θα χαμηλώσετε αργά το βάρος προς την αρχική θέση.
Αυτές οι ασκήσεις μπορούν να μπουν σε στυλ κυκλικής προπόνησης, η μία μετά την άλλη, για να ανέβει ο καρδιακός ρυθμός.
Σημείωση προγραμματισμού: Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα άσκησης θα περιλαμβάνει επίσης ευκαμψία, ισορροπία και προπόνηση πυρήνα ως μέρος της εκτεταμένης προθέρμανσης. Να ξεκινάτε πάντα την προπόνηση με τη Φάση 1: Προπόνηση αντοχής στη σταθεροποίηση για να χτίσετε μια ισχυρή βάση καλής κίνησης πριν προχωρήσετε σε πιο προηγμένα στυλ άρσης.
Αερόβιες ασκήσεις για άτομα τρίτης ηλικίας
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Είναι πολύ καλό να ”σκέφτεστε έξω από το κουτί” όταν εξετάζετε επιλογές καρδιοαναπνευστικής άσκησης για τα άτομα τρίτης ηλικίας. Ο κύριος στόχος είναι ο πελάτης να φτάσει στο κατάλληλο επίπεδο έντασης στη δραστηριότητα για να αυξήσει επαρκώς τον καρδιακό και τον αναπνευστικό του ρυθμό.
Ένας πολύ καλός τρόπος για να μετρήσετε το επίπεδο έντασης μιας δραστηριότητας είναι να χρησιμοποιήσετε το Talk Test για να διασφαλίσετε ότι ο πελάτης σας κάνει προπόνηση στο εύρος μέτριας ή υψηλής έντασης, όποιο εύρος είναι καταλληλότερο για τους στόχους και το επίπεδο φυσικής κατάστασης του πελάτη σας. Θα ζητήσετε από τον πελάτη σας να επιλέξει μια δραστηριότητα που θέλει και που να πληροί τις οδηγίες φυσικής δραστηριότητας για καρδιοαναπνευστική προπόνηση. Εδώ είναι μερικές ιδέες:
- Κυκλική προπόνηση δύναμης.
- Περπάτημα σε διάδρομο.
- Στατικό ή επικλινές ποδήλατο.
- Aqua aerobics.
- Κολύμπι.
- Χορός.
- Κηπουρική.
- Σπορ όπως τένις ή μπάσκετ.
- Συνδυασμένη προπόνηση ενδυνάμωσης + καρδιοαναπνευστική διαλειμματική άσκηση (όπως το επικλινές ποδήλατο για κάποιο χρονικό διάστημα μεταξύ των κύκλων).
Συμπέρασμα
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα προπόνησης που συνδυάζει προπόνηση δύναμης, καρδιοαναπνευστική προπόνηση, ισορροπία και ευκαμψία θα βοηθήσει τον πελάτη σας να παραμείνει υγιής και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του. Να χρησιμοποιήσετε την αρχή FITTE-VP και να διατηρήσετε τις κινήσεις όσο το δυνατόν πιο λειτουργικές για να βοηθήσετε τον πελάτη σας να ευδοκιμήσει τόσο εντός όσο και εκτός του γυμναστηρίου. Για μια πιο εμπεριστατωμένη ματιά στην άσκηση για άτομα τρίτης ηλικίας, ανατρέξτε στην Εξειδίκευση Senior Exercise Specialist της NASM.
Πηγές
Προπόνηση για Τρίτη Ηλικία
Lucett, S., Payne, A., Sutton, B. (n.d.). Senior Fitness Specialist. National Academy of Sports Medicine.
U.S. Department of Health and Human Services. (2018). Physical activity guidelines for Americans, 2nd edition. https://health.gov/sites/default/files/2019-09/Physical_Activity_Guidelines_2nd_edition.pdf