Ασβέστιο: Για γερά οστά & σωστή μυϊκή λειτουργία
- 6 Αυγούστου 2024
- Eleanna
- 0
Όλοι γνωρίζουμε ότι το ασβέστιο είναι απαραίτητο για γερά οστά και δόντια, αλλά τι άλλο προσφέρει; Γνωρίζετε για τους κρίσιμους ρόλους του στη μυϊκή λειτουργία, τα νευρικά ερεθίσματα, την πήξη του αίματος και τον κυτταρικό μεταβολισμό;
Εάν είστε πιστοποιημένος ειδικός διατροφής, οι πελάτες σας θα επωφεληθούν συνολικά από την αύξηση του ασβεστίου στη διατροφή τους. Μάθετε περισσότερα για αυτά που προσφέρει το ασβέστιο, τη συνιστώμενη καθημερινή πρόσληψη και τις πηγές για να το προμηθευτείτε παρακάτω:
Τι κάνει το ασβέστιο;
Ασβέστιο γερά οστά μυϊκή λειτουργία
Σκελετική δύναμη
Αρχικά το 99% του ασβεστίου του σώματος υπάρχει στα οστά και τα δόντια (1,2). Η συνεχή αναδιαμορφώση των γερών οστών, συμβαίνει είτε με διάσπαση και απορρόφηση είτε με εναποθέσεις ασβεστίου (1-3). Στην παιδική και εφηβική ηλικία υπάρχει περισσότερη άυξηση στην ανάπτυξη και στην πυκνότητα των οστών, όταν εναποτίθεται περισσότερο οστό από ό,τι αφαιρείται (1,2). Επίσης, τα οστά χρησιμεύουν ως δεξαμενή ασβεστίου του σώματος. Οι περισσότεροι άνθρωποι φτάνουν στο μέγιστο της οστικής τους μάζας μέχρι την ηλικία των 30 ετών, ενώ μετά από αυτή την ηλικία υπάρχει μία ελαφριά μείωση από ό,τι κατά τη διαδικασία της αναδιαμόρφωσης (1,2).
Οστεοπόρωση υπάρχει όταν έχουμε μείωση της οστικής μάζας και πυκνότητας και τα οστά έχουν πορώδη όψη και είναι εύθραυστα (1-3). Επιπλέον έχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, όταν υπάρχει μείωση παραγωγής οιστρογόνων και προγεστερόνης, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί από τη χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D, τις διατροφικές διαταραχές, το κάπνισμα, την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας (ή την κατάκλιση) (1,3,4).
Η ανάπτυξη και η διατήρηση της μέγιστης οστικής πυκνότητας είναι το κλειδί για την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Ακόμη, πρέπει να υπάρχει σχετική ενημέρωση στις ενεργές αθλήτριες για το σύνδρομο των αθλητριών: την αυστηρή διατροφή, την αμηνόρροια (απώλεια του φυσιολογικού εμμηνορροϊκού κύκλου) και την οστεοπόρωση (1,2,5). Έτσι, το σύνδρομο αυτό μπορεί να συμβεί όταν οι αθλήτριες αυξάνουν την προπόνησή τους και/ή μειώνουν την πρόσληψη ενέργειας και ασβεστίου, που οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο οστικών καταγμάτων (1,5).
Μυϊκή και νευρική λειτουργία
Ασβέστιο γερά οστά μυϊκή λειτουργία
Το θετικό μόριο του ασβεστίου είναι σημαντικό για τη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων στη μυϊκή ίνα μέσω του νευροδιαβιβαστή που πυροδοτεί την απελευθέρωσή του στη διασταύρωση μεταξύ των νεύρων (2,6). Ειδικότερα, στο εσωτερικό του μυός, το ασβέστιο διευκολύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ ακτίνης και μυοσίνης κατά τη διάρκεια των συστολών (2,6). Οι πρωτεϊνικές δομές της τροπομυοσίνης και της τροπονίνης υπάρχουν στο νημάτιο ακτίνης. Η σύνδεση ασβεστίου και τροπονίνης, προκαλεί αλλαγή θέσης στην τροπομυοσίνη και εκθέτει τις θέσεις ακτίνης στις οποίες θα γίνει ‘ένωση μυοσίνης για τη μυϊκή συστολή (5,6).
Πήξη του αίματος
Ασβέστιο γερά οστά μυϊκή λειτουργία
Χωρίς ασβέστιο το αίμα δεν μπορεί να πήξει. Το ασβέστιο πρέπει να υπάρχει στο αίμα για το σχηματισμό της ινικής, μιας αδιάλυτης πρωτεΐνης που σχηματίζει ένα ινώδες δίκτυο για το πλαίσιο του θρόμβου αίματος (2).
Και μερικά ακόμη…
Επιπροσθέτως, το ασβέστιο παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, στον καρδιακό ρυθμό, στον κυτταρικό μεταβολισμό, στην ισορροπία των υγρών και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, μαζί με τον μεταβολισμό της ενέργειας και του λίπους (1,2,5).
Πόσο ασβέστιο πρέπει να λαμβάνετε ημερησίως;
Ασβέστιο γερά οστά μυϊκή λειτουργία
Πολλοί άνθρωποι δεν λαμβάνουν τις συνιστώμενες ημερήσιες ποσότητες ασβεστίου, ιδίως οι γυναίκες (7). Παρακάτω βλέπουμε μια επισκόπηση των ημερήσιων αναγκών σε ασβέστιο για εφήβους και ενήλικες.
Αν και είναι αρκετά εύκολο να δούμε πόσο ασβέστιο χρειάζεται σε καθημερινή βάση, μπορεί να είναι πρόκληση να παρακολουθούμε πόσο πραγματικά λαμβάνουμε (ή χάνουμε), επειδή η απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό είναι πολύ δύσκολη(1,2). Γενικά, απορροφούμε μόνο το 25% έως 35% του ασβεστίου που καταναλώνουμε. Η απορρόφηση του ασβεστίου μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία (υψηλότερη κατά την εγκυμοσύνη και τη βρεφική ηλικία, χαμηλότερη στην τρίτη ηλικία), την παρουσία βιταμίνης D (αυξάνει την απορρόφηση στο έντερο), την ορμονική κατάσταση (η πτώση των οιστρογόνων για τις γυναίκες και η χαμηλή τεστοστερόνη για τους άνδρες μειώνει την απορρόφηση), την ανάγκη του οργανισμού για ασβέστιο και τη συνολική πρόσληψη ασβεστίου (αντιστρόφως ανάλογη σχέση, όσο περισσότερο τρώτε τόσο λιγότερη η απορρόφησή της) (1-3).
Συνοψίζοντας, τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα κονσερβοποιημένα ψάρια με κόκκαλα (σαρδέλες, σολομός), ορισμένα προϊόντα τόφου και προϊόντα εμπλουτισμένα με ασβέστιο (1,2,8). Το γάλα συχνά θεωρούν πως είναι μία από τις καλύτερες πηγές ασβεστίου, αλλά υπάρχουν πολλές άλλες μη ζωικές πηγές – απλώς μπορεί να χρειαστεί να φάτε αρκετές μερίδες για να πάρετε την ίδια ποσότητα βιοδιαθέσιμου ασβεστίου (2,8)! Αν και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, ορισμένα τρόφιμα, όπως το σπανάκι, ο οργανισμός το απορροφά ελάχιστα λόγω των οξαλικών αλάτων που είναι συνδεδεμένα με το ασβέστιο (2,8).
Βιβλιογραφία
- Committee to Review Dietary Reference Intakes for Vitamin D and Calcium, Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Calcium and Vitamin D. Washington, DC: National Academy Press, 2010.
- Insel PM, Ross D, McMahon K, et al. (2011). Nutrition (4th edition). Sudbury, MA: Jones and Bartlett.
- Clark M. NASM Essentials of Personal Fitness Training, 4th ed. Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 2012.
- New Recommended Daily Amounts of Calcium and Vitamin D | NIH MedlinePlus the Magazine. U.S National Library of Medicine. U.S. National Library of Medicine, 2011, 5 (4) 12. Accessed Web. 10 Mar. 2014. www.nlm.nih.gov/medlineplus/magazine/issues/winter11/articles/winter11pg12.html.
- Clark MA, Lucett SC. (2010). NASM’s Essentials of Sports Performance Training. Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins.
- Powers SK, Howley ET. (2012). Exercise Physiology: Theory and Application to Fitness and Performance, 8th ed. New York, NY: McGraw-Hill.
- Bailey RL, Dodd KW, Goldman JA, Gahche JJ, Dwyer JT, Moshfegh AJ, Sempos CT, Picciano MF. Estimation of total usual calcium and vitamin D intakes in the United States. J Nutr. 2010 Apr;140(4):817-22.
- Weaver CM, Plawecki KL. Dietary calcium: adequacy of a vegetarian diet. Am J Clin Nutr 1994;59(suppl):1238S–41S.
Πηγή
“Calcium: For Strong Bones, Muscle Function, And So Much More!”, https://blog.nasm.org/nutrition/calcium-strong-bones-muscle-function-much